Chính sách OCOP với Thực phẩm: Nâng tầm Nông sản Việt
Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP - One Commune One Product) là một sáng kiến phát triển kinh tế nông thôn trọng điểm của Chính phủ Việt Nam, trong đó ngành hàng thực phẩm đóng vai trò chủ lực. Chính sách OCOP với thực phẩm không chỉ tập trung vào việc gia tăng giá trị cho nông sản địa phương mà còn hướng đến việc xây dựng thương hiệu, đảm bảo chất lượng và an toàn cho người tiêu dùng.
I- Mục tiêu và Bản chất của OCOP đối với Ngành Thực phẩm
OCOP đối với thực phẩm là chương trình phát triển các sản phẩm nông sản, đặc sản có lợi thế của địa phương theo chuỗi giá trị, do các thành phần kinh tế tư nhân (doanh nghiệp, hộ sản xuất) và kinh tế tập thể thực hiện. Mục tiêu cốt lõi là:
- Phát triển sản phẩm đặc trưng: Khai thác và phát triển các sản phẩm thực phẩm truyền thống, có chất lượng và mang đậm dấu ấn văn hóa của từng vùng miền.
- Nâng cao giá trị: Hỗ trợ các chủ thể sản xuất chuẩn hóa quy trình, cải tiến công nghệ, thiết kế bao bì, nhãn mác để nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm.
- Đảm bảo an toàn thực phẩm: Yêu cầu và hỗ trợ các cơ sở áp dụng các hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến như VietGAP, HACCP, ISO 22000 để đảm bảo sản phẩm an toàn đến tay người tiêu dùng.
- Xây dựng thương hiệu và xúc tiến thương mại: Hỗ trợ xây dựng câu chuyện sản phẩm, quảng bá và kết nối thị trường trong và ngoài nước.
II- Chính sách và Tiêu chí Đánh giá Sản phẩm OCOP Ngành Thực phẩm
Để được công nhận là sản phẩm OCOP, các sản phẩm thực phẩm phải trải qua một quy trình đánh giá nghiêm ngặt dựa trên Bộ tiêu chí do Thủ tướng Chính phủ ban hành. Sản phẩm được phân hạng từ 1 đến 5 sao, trong đó hạng 3 sao trở lên được công nhận là sản phẩm OCOP cấp tỉnh và có giá trị thương mại trên toàn quốc.
1. Bộ tiêu chí đánh giá tập trung vào 3 nhóm chính:
- Sản phẩm và sức mạnh cộng đồng (35 điểm): Đánh giá về nguồn gốc, chất lượng nguyên liệu địa phương, vai trò của cộng đồng trong sản xuất và bảo tồn giá trị văn hóa.
- Khả năng tiếp thị (25 điểm): Chấm điểm dựa trên câu chuyện sản phẩm, thiết kế bao bì, nhãn hiệu và các hoạt động marketing, xúc tiến thương mại.
- Chất lượng sản phẩm (40 điểm): Đây là nhóm tiêu chí quan trọng nhất, bao gồm các chỉ tiêu về cảm quan, dinh dưỡng, tính độc đáo và đặc biệt là các chứng nhận về tiêu chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm.
2. Lợi ích Thiết thực khi Tham gia Chương trình OCOP
- Việc tham gia vào sân chơi OCOP mang lại nhiều lợi ích to lớn cho các chủ thể sản xuất thực phẩm:
- Nâng tầm thương hiệu: Sản phẩm được công nhận OCOP là một bảo chứng về chất lượng và nguồn gốc xuất xứ, giúp tạo dựng lòng tin với người tiêu dùng.
- Mở rộng thị trường: Được hỗ trợ tham gia các hội chợ, sự kiện xúc tiến thương mại, kết nối với các kênh phân phối hiện đại và có cơ hội xuất khẩu.
- Tiếp cận chính sách hỗ trợ: Các chủ thể OCOP được ưu tiên tiếp cận các chính sách hỗ trợ của nhà nước về vốn, khoa học công nghệ, đào tạo và quảng bá sản phẩm.
- Phát triển bền vững: Chương trình khuyến khích sản xuất gắn với bảo vệ môi trường, phát triển vùng nguyên liệu bền vững và tạo công ăn việc làm cho lao động địa phương.
III- Quy trình Đăng ký và Đánh giá
Quy trình để một sản phẩm thực phẩm được công nhận là sản phẩm OCOP bao gồm các bước chính sau:
1. Đăng ký: Chủ thể có sản phẩm đăng ký tham gia chương trình tại UBND cấp xã.
2. Đánh giá cấp huyện: Hội đồng đánh giá cấp huyện sẽ tổ chức đánh giá và phân hạng sơ bộ.
3. Đánh giá cấp tỉnh: Các sản phẩm đạt từ 3 sao trở lên ở cấp huyện sẽ được gửi lên Hội đồng cấp tỉnh để đánh giá, phân hạng chính thức.
4. Đánh giá cấp Trung ương: Những sản phẩm xuất sắc nhất, có tiềm năng 5 sao sẽ được Hội đồng cấp Trung ương xem xét, đánh giá và công nhận.
✅ Giấy chứng nhận sản phẩm OCOP có giá trị trong vòng 36 tháng. Sau thời gian này, các chủ thể phải đăng ký đánh giá lại để duy trì danh hiệu.
✅ Chính sách OCOP đã và đang tạo ra một luồng sinh khí mới cho ngành công nghiệp thực phẩm tại các vùng nông thôn Việt Nam, góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng nông thôn mới và nâng cao đời sống người dân.
Viết bình luận